PDA

View Full Version : Tâm tư nghệ thuật với nghề tập quán ở Đắk Nông


rickyson280287@gmail.com
18-10-2023, 10:13 AM
Không chỉ đáng giá về quá khứ kiến tạo và phong cảnh, Đắk Nông có bề dày di sản văn hóa với những quan trọng nền văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, linh hoạt và độc đáo.

nổi danh là bầu không khí văn hóa cồng chiêng; sử thi Ot N’drong; hệ thống sự kiện dân gian; dệt thổ cẩm; đàn Tính hát Then… Hiện nay, trong Nhân dân còn bảo tồn, bảo tồn nhiều vốn đời sống văn hóa tập quán mang đặc trưng riêng của mỗi người bản xứ, địa phương miền. Qua đó, đóng góp to lớn vào viện bảo tàng người bản xứ Đắk Nông nói riêng và Việt Nam nói chung.

Trăn trở về công tác giữ gìn, phát huy quý giá văn hóa, nghề truyền thống của các dân tộc thiểu số (DTTS) trước nguy cơ mai một bản sắc, các nghệ thuật DTTS gửi gắm tâm tư, nguyện vọng về các giải pháp, cơ chế chính sách phù hợp để lưu giữ đời sống văn hóa phong tục trong thời kỳ hội nhập và phát đạt.

Tìm hiểu thêm : tranh sơn dầu HCM (https://www.maison-chance.org/shop/danh-muc/phong-tranh-son-dau) Maison Chance

nghệ nhân ưu tú H’Nir

nghệ thuật H’Nir (SN 1956) là người truyền lửa đời sống văn hóa phong tục dân tộc Mạ ở xã Quảng Khê (Đắk Glong). Bà am hiểu và nhiệt tình giữ nghề dệt thổ cẩm như vái, áo, túi, khăn, khố và biết nhiều bài múa, hát dân ca… của người Mạ. Bà mong muốn các cấp chính quyền tiếp tục hứng thú, tạo điều kiện tốt hơn nữa và thường xuyên mở nhiều lớp nghề dệt thổ cẩm để nhiều người biết dệt thổ cẩm truyền thống.
https://dulich.daknong.gov.vn/DataFiles/2023/06/Files/20-06-2023-16-21-17-790.jpg
nghệ thuật H’Nir (bên trái) chỉ dẫn học viên bản địa Mông cách dệt thổ cẩm của người Mạ tại làng du lịch địa phương thôn 3, xã Đắk Som (Đắk Gong)

Tỉnh, các ngành chức năng cần giúp đỡ giới thiệu đặc sản dệt thổ cẩm tại các Làng nền văn hóa nghỉ ngơi cộng đồng nằm trên tuyến khu vườn địa chất quốc tế Đắk Nông để khách du lịch khi đến Đắk Nông khám phá có thể dễ dàng mua làm kỷ niệm… Đó là cách để khuyến khích thế hệ trẻ học, bảo tồn, phát huy nghề thổ cẩm truyền thống; đồng thời tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương.

Tham khảo thêm : ban tranh son dau phong canh (https://www.maison-chance.org/shop/danh-muc/phong-tranh-son-dau/tranh-phong-canh) Nhà May Mắn

nghệ sĩ H’Nir chia sẻ về quá trình truyền dạy nghề dệt thổ cẩm với phóng viên Báo Đắk Nông

nghệ thuật Nhân dân H’Jang

Bà H’Jang (SN 1942) ở thị trấn Kiến Đức (Đắk R’lấp) là nghệ sĩ Nhân dân được Nhà nước công nhận và phong tặng danh hiệu năm 2019 vì “Đã có nhiều cống hiến xuất sắc trong giữ gìn và phát huy di sản lịch sử phi vật thể của dân tộc”.

Tuổi đã cao nhưng ngày ngày bà vẫn miệt mài bên khung cửi để dệt nên những tấm vải màu sắc sặc sỡ của người bản xứ M’nông. Sau khi dệt thành những tấm vải, bà lại kiểu dáng, ngồi bên bàn máy khâu may lên các đặc sản váy, áo, túi, khăn… theo ý muốn.
https://dulich.daknong.gov.vn/DataFiles/2023/06/Files/20-06-2023-16-21-17-837.jpg
nghệ nhân Nhân dân H’Jang (bên trái) chỉ dẫn thế hệ trẻ cách tạo hoa văn, dệt thổ cẩm truyền thống

Theo nghệ nhân Nhân dân H’Jang, chính quyền các cấp cần thường xuyên quần thể tương đồng văn hóa, văn nghệ; nhóm tái hiện lại các lễ, hội truyền thống. Bên cạnh đó, động viên, khuyến khích các tầng lớp Nhân dân, cán bộ, công nhân, viên chức nên mặc thường xuyên trang phục truyền thống bản địa mình mỗi dịp lễ, hội, tết… để thể hiện sự đa dạng màu sắc 54 dân tộc Việt Nam.

nghệ sĩ ưu tú Nông Văn Hưu

nghệ nhân ưu tú Nông Văn Hưu, xã Nam Dong (Cư Jút) hiện đang bảo tồn nhiều hiện vật, tư liệu hát Then đàn Tính của dân tộc Tày. Ông trực tiếp sáng tác nhiều điệu Then và nghiên cứu, dịch sang tiếng Việt được hơn 150 bài. Nhiều bài Then hay, ý nghĩa do ông sáng tác như: Khúc tâm tình Đắk Nông, Pắc Pó mùa thu (ca ngợi Bác Hồ), Lời Then dâng Bác, Lời chào xứ Lạng, Đắk Nông kính chào quý khách…; đã được Câu lạc bộ hát Then xã Nam Dong dàn dựng và biểu diễn đã nhận được nhiều giải thưởng cao trong các liên hoan đàn Tính, hát Then của tỉnh, địa phương và toàn quốc.

Ông Nông Văn Hưu không chỉ sáng tác lời Then mà còn biết chế tác đàn Tính

Theo nghệ nhân Nông Văn Hưu, thực tế nhiều nét đặc trưng, giá trị của các loại hình văn hóa phi vật thể đang dần mai 1. Nguyên nhân sâu xa chính là trong cộng đồng chưa hiểu được sự cần thiết phải giữ gìn và phát huy. đặc biệt, các cấp cơ sở vẫn chưa quan tâm đúng mức việc lưu giữ các quan trọng văn hóa tập quán trong cộng đồng.

lịch trình tới, các cấp chính quyền, tổ chức quản lý Nhà nước phải quan tâm, tạo điều kiện cho những nghệ nhân “chưa chính danh” góp mặt các hội thi, liên hoan để bổ sung vào bản thành tích nhằm hoàn thiện hồ sơ phong tặng hoặc có sự mềm dẻo trong tiêu chí phong tặng đối với các nghệ sĩ lớn tuổi. Càng có nhiều nghệ thuật thì công tác lưu giữ, bảo tồn và truyền dạy văn hóa cũng như nghề phong tục càng được thực hiện tốt.

nghệ sĩ ưu tú Y Sim Ê ban

Với đội ngũ người có đẳng cấp ở Đắk Nông không thể không nhắc tới nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê Ban (sinh 5 1959), bản địa Ê đê, buôn Nui, xã Tâm Thắng (Cư Jút). Không những biết đánh cồng chiêng, chỉnh chiêng, ông Y Sim còn sử dụng thuần thục và chế tác nhiều loại nhạc cụ của đồng bào Ê đê như đàn gung, đàn bruốt, đinh 5, đinh tuốt, tù và, trống...

Những giai điệu thân mật, thân thương, gắn với cuộc sống hằng ngày của người dân nơi đây được ông bảo tồn và truyền tải đến mọi người. Cũng chính điều đó làm ông ngày càng gắn bó mật thiết hơn với niềm say mê nhạc cụ của người bản xứ cho dù cuộc sống thường nhật thay đổi, làm giảm đi nhiều những điều kiện để phát huy hết niềm nhiệt huyết, yêu thích ấy.
https://dulich.daknong.gov.vn/DataFiles/2023/06/Files/20-06-2023-16-21-18-071.jpg
nghệ thuật ưu tú Y Sim Ê ban sử dụng thuần thục nhiều loại nhạc cụ của đồng bào Ê đê

Điều mà ông Y Sim Ê Ban vẫn trăn trở là những năm gần đây, bà con ở các buôn làng vì thấy cái lợi trước mắt đã bán chiêng, cổ vật, những vật dụng quan trọng trong nhà. Số chiêng lớn, chiêng nhỏ các buôn chỉ còn sót lại vài cái riêng lẻ nên mỗi khi biểu diễn gặp nhiều khó khăn vì chiêng phải đủ bộ mới đánh được, thiếu 1 chiếc không thành bộ chiêng. Bên cạnh đó, thế hệ trẻ không còn thơm ngon trong việc giữ gìn, bảo tồn nền văn hóa phong tục.

thời gian tới, ông lý tưởng ngành nền văn hóa, vùng tiếp tục thích thú giúp đỡ hơn nữa về vật chất, tinh thần, mở các lớp dạy cồng chiêng, đan lát, chế tác nhạc cụ để các lớp con cháu tiếp tục phát huy, trân giữ giá trị tốt đẹp của bản địa Ê đê. Qua đó, góp phần lưu giữ, làm đa dạng hơn kho tàng văn hóa của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.

Trung tâm từ thiện HCM - Maison Chance

Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam

Hotline : 090 906 2528

Web site dich vu nha nghi luu tru Dak Nong (https://www.maison-chance.org/services/rooms/o-dak-nong) Nhà May Mắn : maison-chance.org/shop